Op 4 mei herdenkt Nederland de oorlogsslachtoffers. Tijdens de Tweede Wereldoorlog verloren aantal sporters en bestuurders van de Koninklijke Nederlandse Doven Sport Bond het leven, als gevolg van Jodenvervolging. In het najaar 1941 mochten dove Joden nergens meer lid zijn van dovensportverenigingen en ook niet van Nederlandse Dovensport Bond. Op last van de overheid werden ze allen uitgeschreven. Hierna volgden inktzwarte bladzijden uit de Nederlandse geschiedenis. Heel veel Joden werden gedeporteerd naar verschillende concentratiekampen. Dove joden werden bij aankomst meteen vermoord.
KNDSB wenst zich ook stil bij te staan bij de nagedachtenis aan de sporters en bestuurders die vanwege hun afkomst niet meer mee mochten doen en werden afgevoerd naar vernietigingskampen. Met vertellen over wie ze waren en wat ze hebben betekent voor de Dovensport en het dovengemeenschap houden we de herinnering aan de afwezigen levend. Blijven vertellen over hen, houden we de afwezigen dicht bij ons. Opdat wij niet vergeten.
Meeste leden kwamen uit Amsterdam en lid van ADSV en TOG. Enkeling van OLDI uit Rotterdam. Genoemde namen hebben grote rollen gespeeld binnen Koninklijke Nederlandse Doven Sport Bond als sporter van Nationaal team en als bestuurder van KNDSB.
Hartog Zegerius | ☆ 07-03-1884 | Amsterdam | ✡ 28-09-1942 | Auschwitz |
Herman Benjamin Dasberg | ☆ 17-01-1909 | Rotterdam | ✡ 30-09-1942 | Auschwitz |
Jacob de Vries | ☆ 12-05-1912 | Amsterdam | ✡ 26-03-1943 | Sobibor |
David Daniëls | ☆ 01-03-1918 | Amsterdam | ✡ 09-04-1943 | Sobibor |
Aäron Zegerius | ☆ 06-08-1889 | Amsterdam | ✡ 30-04-1943 | Sobibor |
Louis Salomon Reens | ☆ 22-05-1903 | Amsterdam | ✡ 21-05-1943 | Sobibor |
Mozes Wertheim | ☆ 28-07-1908 | Amsterdam | ✡ 21-05-1943 | Sobibor |
Izak Levie | ☆ 07-04-1918 | Amsterdam | ✡ 31-01-1944 | Auschwitz |
Abraham van Kolm | ☆ 21-05-1896 | Amsterdam | ✡ 21-01-1945 | Blechhammer |
Hartog Zegerius was de initiatiefnemer voor oprichting van de Dovensportbond. Samen met o.a. Hendrik Nederlof en Gerard Koudijs heeft hij eind 1924 zich ingezet voor officiële oprichting bij akte die plaatsvond op 4 april 1926. Van 1928 tot 1931 was Hartog Zegerius vice-president van CISS (nu ICSD). Hij nam toen stokje over van Gerard Koudijs.
Aäron Zegerius was 1 van de oprichters o.a. Leen Dronkers van de Dovensportbond en was bij akte van oprichting 1e voorzitter. Dat functie bekleedde hij van 1926 tot 1929 en van 1931 tot 1936. Daarnaast bekleedde hij diverse functie binnen de organisatie o.a. Vereeniging zending van Doven naar Internationale Sport Spelen (V.I.S.S.) en ook nauw betrokken bij Voetbal. Bij ADSV was hij ook jarenlang voorzitter.
Gebroeders Zegerius hebben een grote betekenisvolle rollen gespeeld binnen de dovengemeenschap waarin samenzijn en verbinden een grote kracht was. Mede door hun leiderschap hebben er voor gezorgd dat Doven samen kunnen werken, samen komen en samen sporten ongeacht wat afkomst is. Het ging vooral om dat Doven ertoe doen in de maatschappij en in de dovengemeenschap. Belangrijke basis van het bestaan van dovenverenigingen en de Dovensportbond.
Louis Salomon Reens was volgens sommigen een getalenteerd bestuurder. Hij richtte Amsterdamse Doven gym club op en bij ADSV ook bezig met zwemmen. Als sporter nam hij deel bij 1e Stille Spelen 1924 in Parijs en won een bronzen medaille op Schoonspringen. Tijdens 2e Spelen 1928 in Amsterdam pakte hij een zilveren medaille op hetzelfde onderdeel. Daarnaast was hij ook als zwemmer actief. Binnen KNDSB heeft hij verschillende functies binnen het bestuur bekleed. In 1930 was hij tijdelijk voorzitter. Van 1931 tot 1932 een bestuurslid. Van 1933 tot 1936 was hij de penningmeester. Binnen VISS was hij actief betrokken om ervoor te zorgen dat sporters uitgezonden konden worden.
Abraham van Kolm was zowel sporter als bestuurder binnen ADSV en KNDSB. In 1928 en 1935 deed hij mee aan Atletiek. In Amsterdam won hij een bronzen medaille bij estafette samen met Pierre Wolter, Hendrik van Veldhuizen en Pieter Hommel. Bij 4e Spelen 1935 in Londen was hij vlaggendrager. In het bestuur van KNDSB was hij van 1927 tot 1929 een bestuurslid en van 1940 tot 1941 de voorzitter. Hij werd noodgedwongen zijn functie neer te leggen wegens overheidsbesluit dat hij vanwege afkomst geen lid meer mocht zijn.
Mozes Wertheim was een voetballer en heeft 11 van 12 vooroorlogse interlands gespeeld en nam 2 keer deel aan Deaflympics. In 1928 won hij met zijn team een bronzen medaille. In 1931 eindigde Nederland als 5e.
Herman Benjamin Dasberg nam als voetballer van OLDI deel in 1928 en won een brons. Daarnaast was hij ook een bestuurslid van OLDI.
Jacob de Vries deed mee in 1931 en werd 5e. Naast voetballer van ADSV was hij ook als schaker verbonden aan Amsterdamse Dovenschaakclub TOG.
Izak Levie was een tennisser en nam deel aan 4e Spelen in Londen 1935.
David Daniëls was een voetballer en heeft aantal interlands gespeeld
Met dank aan Stichting Dovenshoah is bij het bestuur en Centrum Erfgoed Dovenhistorie meer bekend geworden wie de slachtoffers zijn. Het kan zijn dat het nog niet compleet is, wat gezegd mag worden dat er gewerkt wordt om zo goed mogelijk compleet te krijgen. Alle informatie zijn welkom.
Ter nagedachtenis aan alle dove Nederlandse Joden die tijdens de Tweede Wereldoorlog door vervolging om het leven zijn gekomen is het monument “De Wereld Bleef Doof” in 2010 onthuld. Het staat op Hortusplantsoen 2 in Amsterdam.
Op website van Dovenshoah kunt u indrukwekkend verhalen lezen.
Bron: Stichting Dovenshoah – www.dovenshoah.nl